Wat is Addison ?
Het is een zeldzame ziekte, waarvan het aantal patiënten niet bekend is.
Het is een ziekte waarbij door gebrekkige functie of totale vernietiging van de bijnier, een tekort aan bijnierhormonen (in het bijzonder bijnierschorshormonen) optreedt.
- Er is een primaire bijnierschorsinsufficiëntie ten gevolge van onvoldoende werking van de bijnierschors zelf.
- Er is een secundaire bijnierschorsinsufficiëntie als gevolg van onvoldoende ACTH-productie door de hypofyse.
Kenmerken
- sterk lichamelijke vermoeidheid
- toegenomen pigmentatie van huid of slijmvliezen
- gewichtsverlies
- lage bloeddruk
- verminderde eetlust
- misselijkheid en braken
- maag- en darmproblemen en flauwvallen
- grote zoutbehoefte
- gewrichtsklachten
- psychische verschijnselen
Voor de ziekte van Addison wordt de diagnose gesteld door een bloedbepaling (ACTH en een cortisolbepaling) en een bijnierstimulatietest (synacthen of ACTH IV.)
De ziekte is niet te genezen, maar met medicatie goed te behandelen.
Diagnose
Voor de ziekte van Addison wordt de diagnose gesteld door een bloedbepaling (ACTH en een cortisolbepaling) en een bijnierstimulatietest.
Addisson-crisis
Tijdens stresssituaties: bijvoorbeeld bij het overlijden van een dierbare, na een ernstig ongeluk, ernstige psychische stress (zwaar examen, andere ernstige huiselijke omstandigheden), bij een operatie, infectieziekten.
De meest kenmerkende verschijnselen zijn:
- gebrek aan eetlust
- misselijkheid (wee gevoel in de maagstreek)
- braken
- krampende buikpijn en diarree
- koorts
De patiënt is slaperig, afwezig en suf en voelt zich vaak zwak. Ook kan een neiging tot flauwvallen zich voordoen.
Bij een Addison-crisis moet zo vlug mogelijk de hoeveelheid cortisol worden opgevoerd. Opname in het ziekenhuis is in de meeste gevallen noodzakelijk. Via een infuus krijg je dan het nodige vocht en cortisol toegediend. Daarom is het heel belangrijk dat de Addison-patiënt bij koorts onmiddellijk méér medicijnen gaat nemen (vaak de dubbele of driedubbele hoeveelheid).
Voor noodgevallen is het handig om een ampul met corticosteroïden mee te nemen als je op vakantie gaat.
Cushing en Addison zijn zeldzame ziekten en voor de patiënt is dit op psychisch vlak ook heel moeilijk. Je voelt je beroerd en de mensen om je heen vinden dat je er goed uit ziet !!!
Wat ook belangrijk is:
Als gezonde mensen zware lichamelijke of geestelijke inspanningen leveren, maakt het lichaam in de bijnierschors spontaan meer cortisol aan. Het lichaam is zo in staat die inspanning te leveren. Bij ons zal er in zulke situaties meer medicijnen moeten gebruikt worden.
De ziekte is niet te genezen, maar met medicatie goed te behandelen.
Historiek
De ziekte is genoemd naar Thomas Addison (1793 – 1860), een bekend Londense arts.
Hij was een van de eerste artsen die een verband zag tussen de ziekte van een hormoon producerend orgaan en een wel omschreven patroon van klachten en verschijnselen bij de patiënt. In 1849 presenteerde hij de ziektegeschiedenis van enige patiënten die waren overleden na een onbegrepen episode van bloedarmoede en ernstige algemene verzwakking terwijl hun huid donkerder van kleur was geworden. Bij enkele van deze patiënten werd obductie (lijkschouwing) verricht en hierbij bleek dat de bijnieren ziekelijk waren veranderd. In 1855 publiceerde hij zijn klassiek geworden werk: ‘On the and Local Effects of Disease of the Suprarenal Capsules’, waarna enige jaren later aan deze bijnierziekte door Trousseau de naam ‘Ziekte van Addison’ werd gegeven.